Γιουβάλ Νώε Χαράρι: Όποιος κατέχει τα δεδομένα κατέχει το μέλλον...

Γιουβάλ Νώε Χαράρι: Όποιος κατέχει τα δεδομένα κατέχει το μέλλον...

“Τις τελευταίες δεκαετίες, οι άνθρωποι σε όλο τον κόσμο άκουγαν ότι η ανθρωπότητα βρίσκεται στο δρόμο για την ισότητα και ότι η παγκοσμιοποίηση και οι νέες τεχνολογίες θα τη βοηθήσουν να τη φτάσει ακόμα πιο σύντομα. Στην πραγματικότητα, ο 21ος αιώνας μπορεί να δημιουργήσει τις κοινωνίες με τη μεγαλύτερη ανισότητα στην ιστορία.
Παρότι η παγκοσμιοποίηση και το διαδίκτυο γεφυρώνουν το χάσμα ανάμεσα στις χώρες, απειλούν ωστόσο να διευρύνουν το κενό ανάμεσα στις τάξεις, και ακριβώς τη στιγμή που η ανθρωπότητα φαίνεται να πετυχαίνει την παγκόσμια ενοποίηση, το ίδιο το ανθρώπινο είδος μπορεί να διαιρεθεί σε βιολογικές κάστες.

Σε όλη την ιστορία, οι πλούσιοι και οι αριστοκράτες φαντάζονταν πάντα ότι είχαν ανώτερες ικανότητες από όλους τους άλλους και ότι αυτός ήταν ο λόγος που είχαν την εξουσία. Απ’ όσο γνωρίζουμε, αυτό δεν ήταν αλήθεια. Ο μέσος δούκας δεν είχε περισσότερα χαρίσματα από τον μέσο χωρικό – χρωστούσε την ανωτερότητά του μόνο στις άδικες νομικές και οικονομικές διακρίσεις. Ωστόσο, το 2100 οι πλούσιοι μπορεί να είναι όντως πιο ταλαντούχοι, πιο δημιουργικοί και πιο ευφυείς από τους κατοίκους των παραγκουπόλεων. Όταν θα έχει πια δημιουργηθεί ένα πραγματικό χάσμα στις ικανότητες πλούσιων και φτωχών, θα είναι σχεδόν αδύνατο να κλείσει. Αν οι πλούσιοι χρησιμοποιούν τις ανώτερες ικανότητές τους για να πλουτίσουν ακόμα περισσότερο κι αν τα περισσότερα χρήματα μπορούν να τους εξασφαλίσουν ενισχυμένα σώματα και εγκεφάλους, το χάσμα συνεχώς θα διευρύνεται. Το 2100, το πλουσιότερο 1% μπορεί να μην κατέχει απλώς τον περισσότερο παγκόσμιο πλούτο, αλλά και την περισσότερη ομορφιά, δημιουργικότητα και υγεία.

Οι δύο διαδικασίες μαζί -η γενετική μηχανική σε συνδυασμό με την ανάπτυξη της Τ.Ν.- μπορεί, επομένως, να οδηγήσουν στο χωρισμό της ανθρωπότητας σε μια μικρή τάξη υπερανθρώπων και σε μια τεράστια υποτάξη άχρηστων χόμο σάπιενς. Και για να γίνει ακόμα χειρότερη μια ήδη δυσοίωνη κατάσταση, καθώς οι μάζες θα χάνουν την οικονομική τους σημασία και την πολιτική τους ισχύ, το κράτος μπορεί να χάσει σε κάποιο τουλάχιστον βαθμό τα κίνητρά του για να επενδύει στην υγεία, την εκπαίδευση και την ευημερία τους. Είναι πολύ επικίνδυνο να είσαι περιττός. Το μέλλον των μαζών θα εξαρτηθεί από την καλή θέληση μιας μικρής ελίτ. Η καλή αυτή θέληση μπορεί να υπάρχει για μερικές δεκαετίες, αλλά σε μια στιγμή κρίσης -όπως μια κλιματική καταστροφή- ο πειρασμός της ελίτ αυτής να ξεφορτωθεί τους ανθρώπους που περισσεύουν θα είναι πολύ μεγάλος.
Έτσι, αντί η παγκοσμιοποίηση να οδηγήσει στην παγκόσμια ενότητα, μπορεί τελικά να καταλήξει στον «ειδολογικό διαχωρισμό»: τη διάσπαση της ανθρωπότητας σε διαφορετικές βιολογικές κάστες ή ακόμα και σε διαφορετικά είδη. Η παγκοσμιοποίηση θα ενώσει τον κόσμο οριζόντια καταργώντας τα εθνικά σύνορα, αλλά την ίδια στιγμή θα χωρίσει την ανθρωπότητα κάθετα.
Σε ολόκληρο αυτό το βιβλίο χρησιμοποιώ συχνά το πρώτο πρόσωπο για να μιλήσω για το μέλλον της ανθρωπότητας. Αναρωτιέμαι τι πρέπει να «κάνουμε» για τα προβλήματά «μας». Αλλά ίσως αυτό το «εμείς» να μην υπάρχει. Ίσως ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματά «μας» να είναι ότι θα υπάρχουν διαφορετικές ομάδες ανθρώπων με διαφορετικό μέλλον. Ίσως σε κάποια μέρη του κόσμου να πρέπει να μάθει κανείς στα παιδιά του να γράφουν κώδικα προγραμματισμού, ενώ σε άλλα να τραβάνε γρήγορα και να σημαδεύουν σωστά.”

Επιλεγμένα αποσπάσματα από το βιβλίο του Yuval Noah Harari “21 μαθήματα για τον 21ο αιώνα” εκδόσεις Αλεξάνδρεια

For Educational Purposes Only. Disclaimer: I do not own any copyrights of this video. No copyright infringement intended.