Τι ήταν αυτό που ονομάζουμε Βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας; Ποια υπήρξε η σημασία της Βιβλιοθήκης στην ιστορία του αρχαιοελληνικού και του παγκόσμιου πολιτισμού;
Η Βιβλιοθήκη δεν ήταν απλό αποθετήριο βιβλίων. Υπήρξε τμήμα ενός ευρύτερου σχηματισμού με το όνομα Μουσεῖον, το οποίο θα μπορούσε να χαρακτηριστεί, τηρουμένων των αναλογιών, ως το πρώτο πανεπιστήμιο στην ιστορία της ανθρωπότητας. Το Μουσείο ήταν ένα οργανωμένο, άριστα εξοπλισμένο ερευνητικό κέντρο με όλη τη σύγχρονη σημασία της λέξης. Εκτός από αυτή καθαυτή τη Βιβλιοθήκη, η οποία στην ακμή της υπολογίζεται ότι στέγαζε μέχρι και μισό εκατομμύριο τόμους, το Μουσείο περιλάμβανε αίθουσες διδασκαλίας, εργαστήρια, αναγνωστήρια, έναν περίπατον (δηλαδή χώρο στον οποίο περιφέρονταν συζητώντας, κατά τα πρότυπα της σχολής του Αριστοτέλη, οι ένοικοι και οι επισκέπτες), καθώς και καταλύματα, στα οποία κατοικούσαν και σιτίζονταν με πτολεμαϊκή χρηματοδότηση μερικοί από τους σημαντικότερους ποιητές, φιλολόγους και επιστήμονες της ελληνιστικής και της ρωμαϊκής περιόδου. Το πλησιέστερο σύγχρονο ανάλογο της αρχαίας Βιβλιοθήκης της Αλεξάνδρειας είναι τα σημερινά αγγλικά πανεπιστημιακά κολλέγια της Οξφόρδης και του Καίμπριτζ, τα οποία ξεκίνησαν να αναπτύσσονται από τον 13ο αιώνα και εξής ως κοινόβια ερευνητών και διανοουμένων υπό την πατρωνεία των βασιλέων.
Ως ερευνητικό κέντρο, το Μουσείο και η Βιβλιοθήκη βρίσκονται, όπως τονίσαμε, στην κορυφογραμμή του ελληνιστικού πολιτισμού. Οι διάφοροι συλλέκτες της Βιβλιοθήκης, πάντοτε με την ισχυρή πολιτική και οικονομική αρωγή της δυναστείας των Πτολεμαίων, συγκέντρωσαν με διάφορους τρόπους, θεμιτούς και λιγότερο θεμιτούς, ένα τεράστιο κομμάτι της πνευματικής παραγωγής όχι μόνο των Ελλήνων, αλλά επίσης των Αιγυπτίων, των Εβραίων και άλλων λαών. Στο λίκνο της Βιβλιοθήκης και του Μουσείου αναπτύχθηκε όχι μόνο η τέχνη της συλλογής, της καταλογογράφησης, της συντήρησης και της αναπαραγωγής του βιβλίου (αυτό που σήμερα ονομάζεται βιβλιοθηκονομία), αλλά επίσης μια ολόκληρη σειρά από επιστήμες, όπως η φιλολογία, τα μαθηματικά, η αστρονομία, η γεωγραφία, η ιατρική κ.ά. Η γιγάντια συγκεντρωμένη γνώση, που ετίθετο στη διάθεση κάθε ανήσυχου μυαλού χωρίς κανέναν απολύτως περιορισμό, γονιμοποίησε και την ελληνιστική λογοτεχνική παραγωγή καθιστώντας, μεταξύ άλλων, εφικτή την ανάδυση του λεγόμενου poeta doctus, του σοφού, διαβασμένου ποιητή, ο οποίος γράφει ποίηση με πυκνή διακειμενικότητα, γεμάτη κρυπτικές αναφορές στην ποίηση του παρελθόντος, αλλά και σε ποικίλα πεδία της γνώσης.
For Educational Purposes Only. Disclaimer: I do not own any copyrights of this video. No copyright infringement intended.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου