ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΑΠΟ ΤΙΣ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΕΣ

ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΑΠΟ ΤΙΣ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΕΣ

Ακτινοβολία είναι το προϊόν της εκπομπής μιας πηγής, όπως σωματίδια ύλης ή ηλεκτρομαγνητικά κύματα που έχουν την τάση να απομακρύνονται από την πηγή, καθώς βάλλονται από αυτήν. Ενώ όλα τα ηλεκτρομαγνητικά κύματα είναι ξεκάθαρα ακτινοβολία, η εκπομπή σωματιδίων ύλης θεωρείται ακτινοβολία όταν τα σωματίδια είναι μικρά, ξεκινώντας από νετρίνα, ηλεκτρόνια κλπ και φτάνοντας, το πιο μεγάλο σε μέγεθος, ως τον πυρήνα του ατομικού στοιχείου ηλίου. Στην κλίμακα αυτή, η ύλη εμφανίζει κυματικές ιδιότητες. Στη σωματιδιακή ακτινοβολία περιλαμβάνεται και η εκπομπή αντιύλης.

Η ιονίζουσα ακτινοβολία είναι ακτινοβολία υψηλής ενέργειας που μπορεί να προκαλέσει ιονισμό, να φορτίσει δηλαδή την ύλη διώχνοντας ηλεκτρόνια από τα άτομα δημιουργώντας ιόντα, καθώς και να σπάσει τους δεσμούς των χημικών ενώσεων. Θεωρείται επικίνδυνη για τους ζωντανούς οργανισμούς καθώς μπορεί να προκαλέσει καρκίνο με την αλλοίωση των μορίων DNA. Η πιο διεισδυτική ιονίζουσα ακτινοβολία είναι η ηλεκτρομαγνητική και η ακτινοβολία νετρονίων, τα οποία έχουν ουδέτερο φορτίο και δεν αντιδρούν ηλεκτρικά με τα άτομα της ύλης. Ιονίζουσα ακτινοβολία είναι:

• Υπεριώδης ακτινοβολία
• Ακτίνες Χ
• Ακτίνες γ
• Ακτινοβολία άλφα
• Ακτινοβολία βήτα
• Ακτινοβολία νετρονίων που έχουν υψηλές ταχύτητες

Μη ιοντίζουσες είναι οι ακτινοβολίες που μεταφέρουν σχετικά μικρή ενέργεια, που δεν προκαλεί ιοντισμό, είναι ικανή όμως να προκαλέσει ηλεκτρικές, χημικές και θερμικές επιδράσεις στον οργανισμό. Στις ακτινοβολίες αυτές εντάσσονται τα στατικά ηλεκτρικά και μαγνητικά πεδία, τα χαμηλόσυχνα ηλεκτρικά και μαγνητικά πεδία, τα ραδιοκύματα και τα μικροκύματα που εκπέμπονται από κεραίες επικοινωνιών, κεραίες ραδιοφωνίας και τηλεόρασης, καθώς και η υπεριώδης, η ορατή και η υπέρυθρη ακτινοβολία.

Οι πηγές της ασύρματης μη ιονίζουσας ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας είναι κυρίως:

v    Κινητά τηλέφωνα.

v    Σταθμοί βάσεων κεραιών κινητής τηλεφωνίας.

v    Ασύρματο Internet (WI-FI).

v    Φορητά(ασύρματα) τηλέφωνα και οι βάσεις τους (DECT).

v    Κεραίες εκπομπής ραδιοτηλεοπτικών σημάτων.

v    Ραντάρ του στρατού, των αεροδρομίων, των λιμανιών, των μετεωρολογικών υπηρεσιών κλπ.

v    Δορυφόροι.

v    Δίκτυα WIMAX (WI-FI) μεγάλης εμβέλειας για την ασύρματη παροχή Internet σ’ ολόκληρες πόλεις.

v  Kεραίες υπουργείων, Ενόπλων Δυνάμεων, Σωμάτων Ασφαλείας και Λιμενικού Σώματος, Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας κ.α.

v  Κεραίες που προορίζονται για χρήση μεταφοράς δεδομένων τοπικής εμβέλειας π.χ. εντός βιομηχανικών εγκαταστάσεων, γηπέδων, συγκροτημάτων κτιρίων κτλ.

v    Ασύρματα ποντίκια και ασύρματα πληκτρολόγια.

v    Συσκευές που λειτουργούν με το Bluetooth συνεχώς ενεργοποιημένο.

v    Κονσόλες παιχνιδιών με ασύρματα τηλεχειριστήρια.

v    Ασύρματα ηχεία.

v    Baby Monitors (συσκευές επιτήρησης των μωρών).

v    Φούρνοι μικροκυμάτων.

v    Ασύρματα συστήματα συναγερμού, πυρανίχνευσης και ελέγχου θερμοκρασίας.

v    Ραδιοδίκτυα αστυνομίας, ιδιωτικών εταιρειών ασφαλείας, μεταφορικών εταιρειών, ραδιοταξί κ.α.

v    Άλλες ασύρματες εφαρμογές (Αναλυτική λίστα με τις εκατοντάδες μέχρι σήμερα ασύρματες εφαρμογές στην Ελλάδα στο φάσμα από 9 kHz μέχρι 400 GHz μπορείτε να δείτε κατεβάζοντας τον Εθνικό Κανονισμό Κατανομής Ζωνών Συχνοτήτων)

Οι πηγές της ενσύρματης μη ιονίζουσας ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας είναι κυρίως:

v    Ηλεκτρικές συσκευές.

v    Ηλεκτρονικές συσκευές.

v    Ηλεκτρικά καλώδια εγκαταστάσεων και κυρίως ελλιπείς γειώσεις ή σφάλματα στη μόνωση των καλωδίων. Υψηλά μαγνητικά πεδία σε ολόκληρο το σπίτι δημιουργούνται συχνά εξαιτίας λανθασμένης συνδεσμολογίας (όπως συνδέσεις ουδετέρων αγωγών από διαφορετικά κυκλώματα) οι οποίες αποτελούν και κίνδυνο για εκδήλωση πυρκαγιάς ή ηλεκτροπληξία.

v  Γραμμές μεταφοράς και διανομής ηλεκτρικού ρεύματος. Είναι τα καλώδια της ΔΕΗ που μεταφέρουν ηλεκτρικό ρεύμα πάνω σε μεταλλικούς πυλώνες (υψηλή τάση) και ξύλινες ή τσιμεντένιες κολώνες (χαμηλή τάση).

v    Μετασχηματιστές της ΔΕΗ.

ΒΑΣΙΚΟΙ ΚΑΝΟΝΕΣ ΠΡΟΦΥΛΑΞΗΣ:.

 Κινητή τηλεφωνία:

• Απομακρύνετε το κινητό από το κεφάλι σας κατά την διάρκεια των κλήσεων, χρησιμοποιώντας ανοιχτή ακρόαση ή καλώδιο hands-free.

• Μην έχετε το τηλέφωνο στην τσέπη σας όταν μιλάτε από hands free, καθώς τα γεννητικά όργανα είναι ιδιαίτερα ευαίσθητα στις ασύρματες ακτινοβολίες. Μεταφέρετε το κινητό σας σε τσάντα και όχι στην τσέπη.

• Βάλτε το κινητό σας σε airplane mode όταν έχετε τη δυνατότητα, για να ελαχιστοποιήσετε την έκθεση στην ακτινοβολία, ειδικά όταν αυτά χρησιμοποιούνται από παιδιά.

• Περιορίστε το χρόνο ομιλίας σας από κινητό τηλέφωνο, χρησιμοποιώντας το όταν είναι πραγματικά απαραίτητο. Επικοινωνήστε καλύτερα με SMS.

• Προτιμήστε τις σταθερές τηλεφωνικές γραμμές, ιδιαίτερα όταν κάνετε κλήσεις μεγάλης διάρκειας.

• Αποφεύγετε να χρησιμοποιείτε το κινητό τηλέφωνο σε σημεία με κακό σήμα όπου το τηλέφωνο εκπέμπει σε πλήρη ισχύ για να συνδεθεί (καλύτερο σήμα υπάρχει συνήθως δίπλα στα παράθυρα).

 • Αποφεύγετε τη χρήση του κινητού τηλεφώνου ενώ κινείστε με αυτοκίνητα,  τρένα, πλοία, λεωφορεία κλπ, αφού καθώς μετακινήστε το κινητό εκπέμπει σε πλήρη ισχύ γιατί συνεχώς προσπαθεί να συνδεθεί με την πλησιέστερη κεραία.

• Μοιράζετε τον χρόνο ομιλίας σας κρατώντας το κινητό και από τις δύο πλευρές του κεφαλιού.

• Μην αφήνετε το τηλέφωνο ανοιχτό δίπλα σας όταν κοιμάστε, αφού και σε stand by στέλνει σήμα κάθε λίγα λεπτά στην πλησιέστερη κεραία κινητής τηλεφωνίας.

• Προτιμάτε πάντοτε κινητά με χαμηλό δείκτη εκπεμπόμενης ακτινοβολίας “SAR”.

• Η χρήση κινητού τηλεφώνου από παιδιά πρέπει να επιτρέπεται ΜΟΝΟ σε επείγοντα περιστατικά.

• Κρατήστε απόσταση από τις οθόνες και τα laptops του υπολοίπου κόσμου σε γραφεία, κοινόχρηστους χώρους ή ακόμη και στο σπίτι.

 

Ασύρματο Internet (WI-FI ή WLAN):

● Απενεργοποιείστε την ασύρματη λειτουργία του μόντεμ και χρησιμοποιείστε καλώδιο για τη σύνδεση στο Internet ή απομακρύνετε το ασύρματο μόντεμ από τους χώρους όπου περνάτε πολλές ώρες.

 ● Σε περίπτωση μη απενεργοποίησης της ασύρματης λειτουργίας του μόντεμ ρούτερ, τοποθετήστε το όσο το δυνατόν πιο μακριά από χώρους όπου περνάτε πολύ χρόνο και κλείνετε το μόντεμ τουλάχιστον κατά τις βραδινές ώρες.

 Ασύρματα Τηλέφωνα:

• Το ακουστικό του ασύρματου τηλεφώνου ακτινοβολεί μόνο την ώρα που μιλάτε ενώ η βάση του ασύρματου τηλεφώνου ακτινοβολεί συνεχώς.

• Αντικαταστήστε το ασύρματο τηλέφωνο σας με ενσύρματο ή με ένα ασύρματο τηλέφωνο μηδενικής ακτινοβολίας(σε κατάσταση αναμονής), η βάση του οποίου εκπέμπει ακτινοβολία μόνο όταν πραγματοποιείτε κλήσεις.

• Σε περίπτωση μη αντικατάστασης του ασύρματου τηλεφώνου, τοποθετήστε το όσο το δυνατόν πιο μακριά από χώρους όπου περνάτε πολύ χρόνο και κυρίως από το υπνοδωμάτιο.

• Κατά τη διάρκεια των κλήσεων ενεργοποιείτε την ανοιχτή ακρόαση και τοποθετείτε το ακουστικό όσο το δυνατόν πιο μακριά από το σώμα σας

 

Λοιπές συσκευές:

• Αποφεύγετε να στέκεστε δίπλα σε φούρνο μικροκυμάτων όταν αυτός λειτουργεί.

 • Χρησιμοποιείτε συσκευές ελέγχου των μωρών (οθόνες παρακολούθησης, ασύρματα ηχεία) σε απόσταση τουλάχιστο 1,5 μέτρων μακριά από την κούνια του μωρού και διαλέξτε τεχνολογίες που εκπέμπουν τις χαμηλότερες ποσότητες ακτινοβολίας.

• Να είστε υποψιασμένοι, ώστε να διαπιστώσετε αν στους χώρους όπου περνάτε τον περισσότερο χρόνο σας (και ιδιαίτερα στο κρεβάτι της μητέρας και του μωρού) υπάρχουν εμφανείς και μη πηγές ακτινοβολίας (ασύρματες συσκευές γειτόνων, καμουφλαρισμένες κεραίες κινητής τηλεφωνίας, καλώδια ΔΕΗ, αγείωτες ηλεκτρικές συσκευές, σφάλματα στην ηλεκτρική καλωδίωση κ.α.)

 • Απομακρύνετε όσο είναι εφικτό από τα σημεία πολύωρης παραμονής σας (π.χ. κρεβάτι) τις συσκευές μεγάλης κατανάλωσης ρεύματος, όπως η κουζίνα και οι ηλεκτρικές θερμάστρες, τις συσκευές με ηλεκτρικό μοτέρ όπως π.χ το ψυγείο και τους ηλεκτρικούς πίνακες.

Αυτό που πραγματικά διαφαίνεται από διάφορες επιστημονικές μελέτες και έρευνες είναι ότι η διαρκώς αυξανόμενη καθημερινή έκθεση στην ακτινοβολία αυτή πιθανόν να προκαλεί σοβαρές βιολογικές επιδράσεις στον άνθρωπο. Πολλές έρευνες έχουν δείξει ότι η ακτινοβολία έχει επίδραση στον τρόπο που αναπτύσσονται τα κύτταρα, στην αντιγραφή του DNA υλικού και στη λειτουργία των εγκεφαλικών κυττάρων. Λόγω αυτού, ειδικοί πιστεύουν ότι οι πρώτοι μήνες ζωής του παιδιού, αλλά και η διάρκεια της εγκυμοσύνης(όπου υπάρχει γρήγορος και πολύπλοκος πολλαπλασιασμός κυττάρων), είναι οι πιο ευάλωτες περίοδοι με το υψηλότερο ρίσκο.

Άλλωστε δεν είναι τυχαίο ότι στο Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου 2007/2252 τονίζεται:

“ Τα όρια της έκθεσης του κοινού στην ΗΜΑ είναι ανεπαρκή. Δε λαμβάνουν υπόψη τους τις εξελίξεις στις τεχνολογίες πληροφορίας και επικοινωνιών και την ύπαρξη ευάλωτων ομάδων πληθυσμού όπως οι έγκυοι, τα νεογέννητα και τα παιδιά”.

Η προσωπική μας έκθεση στην ακτινοβολία αυτή εξαρτάται από πολλαπλούς παράγοντες.

• Ένταση : Η ένταση της ακτινοβολίας και των πηγών γύρω μας.

• Απόσταση : Η απόσταση μας απ’ αυτές τις πηγές .

• Διάρκεια : Ο χρόνος έκθεσής μας σ’ αυτές τις πηγές.

• Η μυϊκή μάζα. Δηλαδή άλλη η επίδραση σ’ ένα παιδί 1 έτους και άλλη σ’ έναν αθλητή της άρσης βαρών.

• Η κατάσταση του οργανισμού. Δηλαδή αν ο οργανισμός είναι εύρωστος, ή ασθενής και αποδυναμωμένος.

• Τέλος για τα βρέφη που οι ιστοί του σώματός τους και το νευρικό σύστημα δεν έχουν ολοκληρώσει ένα επίπεδο ανάπτυξης, η επίδραση είναι πολλαπλάσια.

 

Τα σημερινά πρωτόγνωρα επίπεδα ασύρματης ακτινοβολίας αυξάνονται συνεχώς, λόγω του πολλαπλασιασμού των υπαρχόντων πηγών και τη συνεχή προσθήκη νέων ασύρματων εφαρμογών.

Είναι πάρα πολύ δύσκολο έως και αδύνατο πλέον να βρεθεί κατοικημένος χώρος μη εκτεθειμένος στις ασύρματες ή ενσύρματες ακτινοβολίες.